تأثیر بعد روان‌شناسی ایمان در مواجهه موفق با مصائب زندگی در اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌پژوه کارشناسی رشته روان‌شناسی، از کشور افغانستان، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران.

چکیده

مصائب همواره پدیده‌ای قابل توجه در زندگی بشر است که دغدغه رفع یا کنترل آن، تلاش‌های گسترده‌‌ای را به‌‌خود اختصاص داده است. مطالعه سرگذشت تاریخ بشر نشان می‌‌دهد که انسان‌ها در مواجهه با این‌‌دو پدیده به‌‌گونه‌‌های متفاوتی عمل کرده‌‌اند. برخی درمقابل آن، ضعف و ناامیدی از خود نشان داده و برخی دیگر مقاومت می‌کنند. تنوع و تفاوت راهکارهای ارائه شده برای مواجهه با چنین پدیده‌‌ای از ‌‌سویی و توجه شریعت به تأثیر این مقوله در کمال فرد ازسوی‌‌دیگر، ضرورت بررسی نظر دین در این‌‌باره را می‌‌رساند. شریعت مقدس اسلام با تقویت ایمان فرد، با بیان شیوه مواجهه صحیح به مصائب‌ زندگی، زمینه تکمیل فرایند شکوفایی استعدادهای درونی افراد باایمان را فراهم کرده است. پژوهش پیش‌‌رو باروش تحلیلی- توصیفی داده‌ها و مراجعه به منابع کتابخانه‌ای و با کشف معارف و آموزه‌های اسلامی در مصائب و سختی‌های زندگی، فرصتی برای تقویت ایمان بشر فراهم کرده و بهترین راه‌های مواجهه را معرفی می‌‌کند. این مواجهه در بعد روان‌شناسی، احساس رضایتمندی، امیدواری، حس خوب داشتن به مقدرات الهی، اطمینان و آرامش قلبی، حس شادی‌‌آفرینی، حس رسیدن به نعمات و پاداش اخروی و خشیت الهی را به‌‌دنبال دارد که انسان را در رسیدن به مواجهه صحیح با سختی‌های زندگی یاری‌‌ می‌‌کند.
 

کلیدواژه‌ها


  1. * قرآن کریم (1381). مترجم: الهی قمشه‌‌ای، مهدی. قم: دار‌الثقلین.

    * صحیفه السجادیه (1376). قم: دفتر نشر الهادى.

    1. اسکافى، محمد‌بن همام‌بن سهیل (بی‌‌تا). التمحیص. قم: مدرسه الامام المهدى (عج).
    2. تحریری، محمدباقر (1400). راز نهان گنج (شرح دعای هفتم صحیفه سجادیه). قم: واژه‌‌پرداز اندیشه.
    3. حقانی، ابوالحسن (1396). روان‌شناسی کاربردی 1. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی(ره).
    4. حقانی، ابوالحسن (1396). نقش عاطفه در ایمان. قم: مؤسسه امام خمینی (ره).
    5. دهخدا، علی‌‌اکبر (1377). لغت‌‌نامه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    6. سالاری، محمدرضا (1391). آشنایی با روان‌شناسی. قم: نشر هاجر.
    7. شکراللهی، حسن (1388). آثار این‌‌جهانی ایمان به غیب. قم: مؤسسه امام خمینی (ره).
    8. عبدی، حمزه (1391). درآمدى بر سعادتمندى از دیدگاه اسلام با رویکرد روان‌‌شناسى مثبت‌‌گرا. قم: مؤسسه علمى-فرهنگى دار‌الحدیث.
    9. فارس، احمد‌بن فارس (1410). معجم مقاییس اللغه. قم: اندیشه.
    10. فیروزآبادى، محمد‌بن یعقوب (1409). القاموس المحیط. بیروت: دار‌الکتب الاسلامیه.
    11. فیض‌‌الاسلام اصفهانى، على‌‌نقى (1376). ترجمه و شرح فیض‌‌الاسلام. تهران: فقیه.
    12. قهپایی، بدیع‌‌الزمان (1374). ریاض‌‌العابدین فی شرح صحیفه مولانا و مولی المؤمنین علی‌بن الحسین زین‌‌العابدین. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    13. کبیر مدنى، سید علیخان‌بن احمد (1409). ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
    14. کلینى، محمد‌بن یعقوب‌بن اسحاق (1407). الکافی. تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
    15. مجلسى، محمدباقر (1404). مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول. تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
    16. مصباح یزدی، محمدتقی (1390). انسان‌‌سازی در قرآن. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
    17. مطهری، مرتضی (1376). انسان و ایمان. تهران: انتشارات صدرا.
    18. مطهری، مرتضی (1390). گفتارهایی در اخلاق اسلامی. تهران: انتشارات صدرا.
    19. معین، محمد (1386). فرهنگ معین. تهران: زرین.
    20. ممدوحی، حسن (1385). شهود و شناخت. قم: بوستان کتاب.
    21. ورام‌بن ابی فراس، مسعود‌بن عیسى (1410). تنبیه الخواطر و نزهه النواظر المعروف بمجموعه ورام. قم: مکتبه فقیه.